Từ xa xưa, những bí mật của thiền định đã được truyền bá và áp dụng trong đời sống hàng ngày, tạo nên một cách sống tinh tế và an lạc. Trong số những hệ thống thiền định quý báu, Sư Tổ Như Trừng Lân Giác đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử phát triển của đạo Phật. Bài viết này sẽ tìm hiểu vị Thiền sư này là ai? những thành tựu và cuộc đời của bà.
Thiền Sư Như Trừng Lân Giác Là Ai?
Sư tổ Như Trừng Lân Giác họ Trinh tên Thập (ngài còn có tên gọi là Linh), nguyên quán ở Sóc Sơn, Vĩnh Phúc, Thanh Hóa. Ngài sinh năm sinh năm 1696 mất năm 1733, là đời thứ 37 Tông Lâm Tế. Năm 1726, thiên sư Như Trừng Lân Giác quyết định xuất gia tại chùa Long Động, núi Yên Tử, đảnh lễ Hoà thượng Chân Nguyên (1647 – 1726) cầu xin tế độ.
Thiền sư diễn âm 10 giới của người tu hành, sau đó là diễn âm 5 giới của người tu hành tại gia và tinh thông Tam Tạng. Chư kinh Phật nhật tụng và Tỳ ni nhật dụng lục được ngài cho khắc ván đê người xuất gia học tập tu hành.
Năm 1728, Tổ sư viết viết Cứu sinh vương thập nguyện bằng máu thành phương châm tu hành Bồ tác đạo. Bên cạnh đó tổ sư hoằng đạo ở núi Phật Tích, tại chùa Vạn Phúc.
Năm 1733, Ngài từ chùa Phật Tích trở về, ngồi ngay bùng, quay mặt về hướng Tây và đền kệ. Ngài mất năm 1733, thọ 37 tuổi . Đệ tử của Ngài xây tháp Cứu Sinh ở chùa Liên Tông và Hàm Long để phục thờ xá lợi.
Những Di Sản Của Thiền Sư Như Trừng Lân Giác
Kiến Tạo Chùa Chiền, Nuôi Độ Đệ Tử
Chỉ trong 7 năm, Sư tổ Như Trừng Lân Giác đã xây dựng 3 danh lam thắng cảnh lớn, đều trở thành di tích quốc gia: chùa Liên Phái (Bạch Mai – Hà Nội), chùa Hộ Quốc (Thanh Lương – Hà Nội), chùa Hàm Long Bắc Ninh. . Những ngôi chùa này ngoài giá trị kiến trúc, nghệ thuật, văn hóa, lịch sử còn là trung tâm đào tạo tăng ni, điêu khắc, in ấn kinh Phật và trở thành Tổ đình của Phật giáo Việt Nam.
Danh sách có tên 12 đệ tử đã đắc Pháp. Trong đó Thiền sư Tính Ngạn là con trưởng, kế thừa chức trụ trì chùa Hàm Long, truyền lại cho đời thứ ba là Tổ Vũ Hòa Hải Phác, đời thứ tư là Tích Dự Chính Trí và đời thứ năm là Chính Tâm, thế hệ thứ sáu là Thầy Chân Không Phổ Toán, thế hệ thứ bảy là Thầy Thông Vinh…
Cho đến nay, các đệ tử xuất sắc của Tổ sư đã sản sinh ra nhiều cao tăng, phát triển các liên phái giao nhau ở Hà Nội, Bắc Ninh, Hải Dương, Nam Định, Hà Nam, Thanh Hóa, Ninh Bình. Có vài trăm ngôi chùa thuộc dãy núi Liên Phái hiện có và đang được phát triển.
Tiên Phong Trong Việc Xiển Dương Giới Luật Bằng Quốc Ngữ
Mang trách nhiệm làm người kế vị Tổ Chân Nguyên, nếu Phật pháp muốn hưng thịnh thì phải dựa vào giới luật. Anh than thở rằng:
“Bây giờ là thời kỳ mạt pháp, đạo thế gian đã suy tàn, Đạo vĩ đại đã suy tàn, giới luật không còn được nghe nữa.” Một mặt Ngài sai đệ tử Tính Tuyền đi học theo hạnh của tổ tiên Thủy Nguyệt giáo Tào Động, ra Bắc điền pháp và đóng khung ác pháp, mặt khác phát âm Sa di mười. giới luật ở dạng bát tập thơ cho dễ hiểu. Cuốn sách này được viết ngay sau cái chết của ông Tô Chân Nguyên cách đây hai tháng. Bắt đầu bằng câu:
“Như vậy, vâng theo đạo Chân Nguyên, thuyết giảng Luật tạng đã được lưu truyền từ lâu…”. Ngoài ra, có năm giới mà người tại gia có thể noi gương thực hành.
Đặt Nền Tảng Cho Thiền Phái Lâm Tế Ở Đất Thăng Long
Thiền phái Lâm Tế được Tổ Chuyết Công (1590-1644) truyền ra miền Bắc nước ta vào khoảng năm 1634. Được sự giúp đỡ của Dũng Lễ Công Trịnh Khải và Vương Phủ Lão Cung Tần Trần Thị Ngọc Am, ông đã kết nối được với vua Lê Chúa Trịnh, xây dựng cơ sở tuyên truyền ở Phật Tích, tỉnh Bắc Ninh. Đệ tử Minh Hành là trụ trì tiếp theo và thầy Minh Lương là trụ trì chùa Vĩnh Phúc Côn Cương. Đời thứ ba, Thiền sư Chân Nguyên làm trụ trì chùa Long Động ở Yên Tử nhưng ở Thăng Long, Hà Nội không có chùa. Cho nên khi ông Lân Giác đến giới thiệu Thiền sư Chân Nguyên, Thiền sư có lời truyền đạt:
“Sự thịnh vượng của Đức Phật phải phụ thuộc vào một mình Ngài.” Với con mắt sáng suốt của tổ tiên Chân Nguyên và đôi vai trách nhiệm của Ngài Như Trừng, ông đã đặt nền móng cho sự hưng thịnh và phát triển của môn phái Lâm Tế ở Thăng Long, Hà Nội cho đến ngày nay.
Là Người Đi Đầu Trong Việc Soạn Khoa Cúng Tổ
Khoa cúng Tổ là nghi lễ đặc biệt của Phật giáo ở miền Bắc Việt Nam. Chúng ta chưa tìm thấy một tổ tiên nào sùng bái một khoa học sớm hơn Hòa thượng Như Trừng, sẵn sàng thờ Thầy mình là Thiền sư Chân Nguyên. Theo lời tựa, ông sáng tác khoa này khi Thiền sư Chân Nguyên sinh. Sáng tác xong, Chân Nguyên được mời xem. Và nói rằng: “Pháp được tính bằng không. Ngôn ngữ tương tự. Khả năng tử vong kép. Như thể tôi là nhân chứng của Phật”.
Phát Mười Đại Nguyện
Đối với chư Bồ tát của Phật giáo Đại thừa, phát đại nguyện là rất quan trọng. Lời nguyện của Tứ Hoàng dựa trên Tứ Đế mà phát nguyện, lấy đây làm mục tiêu, phương hướng để tu tập cho đến khi thành Phật. Ví dụ, Bồ Tát Pháp Tạng đã phát 48 đại nguyện, Phật Dược Sư đã phát 12 đại nguyện, Bồ Tát Quán Thế Âm đã phát 12 đại nguyện, và Phổ Hiền Bồ Tát đã có 10 của đại nguyện. Vì thế Ngài cũng phát 10 đại nguyện.
- Đèn pháp nối mãi, hưng long đạo tổ.
- Vãng sinh Tây phương, thành Cứu Sinh Bồ tát
- Nơi tháp miếu dùng phương tiện cứu bệnh khổ chúng sinh
- Trừ ác quỷ ác mộng nhiễu hại chúng sinh
- Trì tụng mười đại nguyện trừ mọi bệnh khổ, hoạn nạn.
- Xưng danh hiệu của con, trừ được bệnh tật tai ương.
- Chuộc mạng phóng sinh để báo ơn gia hộ
- Cầu phúc tránh hoạ, ứng mộng chỉ bầy.
- Phân thân vô số, hiện sức thần thông cứu độ chúng sinh cho đến khi thành Phật.
- Trụ tâm đại từ bi, nương vào Bát Nhã Ba La Mật chứng quả Vô thượng Bồ Đề.
Hội Tập Bộ Bát Nhã
Tâm Kinh là bộ kinh then chốt của Phật giáo Đại thừa nói chung và Thiền tông nói riêng. Ngài Như Trừng nhân đọc các bản chú giải của người tiền nhiệm với cảm xúc lẫn lộn. Vui vì nơi sở hữu phù hợp với trí óc, buồn vì ra trường khó hiểu nên ông biên soạn sáu luận của Đại Điên, Vô Cấu, Hám Sơn, La Phù, Hoằng Minh và Tuệ Thắng. và biên soạn thành sách Bát Nhà Hội Biên, như biển lớn chứa hết nước của sông, một ngụm đủ cho cả suối.
Ngoài ra, Thiền còn sưu tầm số học Phật giáo từ Tam Tạng để soạn thảo Tiểu Lục, Toát Yếu Luật Số giúp người đọc, đặc biệt là người giảng bộ kinh này, một cách suôn sẻ mà không tốn thời gian nhấc tay.
Kết Luận
Tóm lại, cuộc đời của Thiền sư Trừng Lân Giác tuy ngắn ngủi ở tuổi 37, xuất gia được 6 năm nhưng đã để lại di sản to lớn, phát triển và truyền bá tông phái Thiền Lâm Tế Thăng Long hưng thịnh cho dân chúng cho đến ngày nay. Những tác phẩm ông để lại vẫn còn nguyên giá trị, được các tăng ni Phật giáo nghiên cứu, nghiên cứu cho đến ngày nay.
